معافیت پزشکی چشم در سال 1404 | شرایط، مراحل و مدارک لازم
یکی از مهمترین انواع معافیتهای خدمت وظیفه عمومی، معافیت پزشکی است که در مواردی صادر میشود که فرد از نظر جسمی یا روانی توانایی انجام خدمت نظامی را ندارد. در میان انواع معافیتهای پزشکی، معافیت پزشکی چشم به دلیل شیوع بالای مشکلات بینایی، از بیشترین پروندههای بررسیشده در سازمان وظیفه عمومی است. در این مقاله از موسسه حقوقی افق روشن سرباز، شرایط دریافت معافیت پزشکی چشم، مدارک لازم، روند بررسی و نکات مهم قانونی در سال ۱۴۰۴ را بررسی میکنیم.
معافیت پزشکی چیست و چرا اهمیت دارد؟
طبق ماده ۳۹ قانون خدمت وظیفه عمومی، مشمولانی که از نظر جسمی یا روانی قادر به انجام خدمت نباشند، پس از بررسی در کمیسیون پزشکی، میتوانند از معافیت دائم یا موقت برخوردار شوند.
در میان بیماریها، مشکلات مربوط به چشم و بینایی بهدلیل تأثیر مستقیم بر توانایی در تیراندازی، رانندگی نظامی و انجام مأموریتهای میدانی، از مهمترین علل صدور معافیت دائم محسوب میشوند.
انواع معافیت پزشکی چشم
بر اساس آخرین آییننامه شورای پزشکی نظام وظیفه، معافیت پزشکی چشم در چند دسته اصلی تقسیم میشوند:
۱. معافیت به دلیل ضعف بینایی (نزدیکبینی یا دوربینی)
● نزدیکبینی (میوپی): در صورتی که نمره یک چشم متناسب با مدرک تحصیلی بیش از حد تعیین شده باشد (مثلاً بیش از ۸ دیوپتر دریک چشم برای دارندگان مدرک کارشناسی)، فرد از خدمت معاف دائم میشود.
● دوربینی (هایپروپی): در صورتی که نمره دوربینی هر چشم متناسب با مدرک تحصیلی بیش از ۶ دیوپتر باشد، امکان صدور معافیت دائم وجود دارد.
● در موارد خفیفتر، معافیت از رزم صادر میشود.
۲. معافیت به علت آستیگمات بالا
اگر مجموع آستیگمات چشمها متناسب با مدرک تحصیلی بیش از۵ دیوپتر باشد و اصلاح کامل دید ممکن نباشد، کمیسیون میتواند معافیت دائم صادر کند.
۳. معافیت به دلیل کوررنگی یا ضعف تشخیص رنگ
در شغلهای نظامی، تشخیص رنگها اهمیت زیادی دارد. به همین دلیل، افرادی که دچار کوررنگی کامل یا شدید هستند، معمولاً از رزم معاف میشوند.
۴. معافیت به دلیل بیماریهای شبکیه و عصب بینایی
بیماریهایی مانند رتینوپاتی، گلوکوم، کدورت قرنیه یا آسیب به عصب بینایی میتوانند دلیل کافی برای معافیت دائم باشند.
در این موارد، کمیسیون از نظر تأثیر بیماری بر میدان دید و وضوح بینایی تصمیمگیری میکند.
۵. معافیت در اثر عمل جراحی چشم (لیزیک، لازک و غیره)
افرادی که تحت عمل جراحی تصحیح دید قرار گرفتهاند، معمولاً باید شش ماه پس از عمل برای معاینه مجدد مراجعه کنند. در صورت ناپایداری دید یا بازگشت عیوب انکساری، امکان صدور معافیت از رزم وجود دارد.
مدارک لازم برای درخواست معافیت پزشکی چشم
برای تشکیل پرونده در حوزه نظام وظیفه، مشمول باید مدارک زیر را ارائه کند:
- برگهی آخرین وضعیت تحصیلی مشمول
- مدارک مرتبط با وجود بیماری
- مراجعه به پلیس + 10
پس از ثبت درخواست، مشمول به پزشک معاین اولیه معرفی میشود و در صورت تأیید، به کمیسیون پزشکی شهرستان یا استان ارجاع داده میشود.
روند بررسی معافیت چشم در نظام وظیفه
فرآیند رسیدگی معمولاً در سه مرحله انجام میشود:
- معاینه توسط پزشک معاین اولیه: پزشک معتمد وضعیت بینایی را بررسی ودر سامانه مربوط ثبت می کند.
- ارجاع به مراکز درمانی معتمد: در این مرحله، آزمایشها و تستهای بینایی در مراکز درمانی معتمد وظیفه عمومی که عمدتا بیمارستانهای نیروهای مسلح یا دولتی هستند انجام میشود و نظرمتخصص اخذ میگردد.
- طرح پرونده در شورای پزشکی: شورای پزشکی با توجه به نظر متخصص بیمارستان معتمد و معاینه بالینی مشمول رای خود را صادر می کند. در صورت اعتراض، مشمول میتواند پس از ۱۰ روز از تاریخ صدور رای ، ظرف مدت یک هفته درخواست بررسی مجدد در شورای عالی پزشکی را از طریق پلیس +۱۰ بدهد.
تفاوت معافیت دائم ،موقت و معاف از رزم در مشکلات بینایی
● معافیت دائم: فرد کاملاً از خدمت نظامی معاف میشود و کارت معافیت دائم دریافت میکند.
● معافیت موقت : در صورتی که شورا تشخیص دهد مشمول باید دوران نقاهت را طی کند برای مدت ۶ ماه معافیت موقت صادر می کند
● معاف از رزم: فرد باید خدمت سربازی را انجام دهد اما از فعالیتهای سنگین، تیراندازی و مأموریتهای میدانی معاف است.
در بسیاری از موارد (مثلاً ضعف دید خفیف یا کوررنگی)، رأی کمیسیون «معاف از رزم» صادر میشود.
نکات مهم پیش از اقدام برای معافیت پزشکی چشم
- انجام جراحی لیزیک پیش از معاینه ممکن است مانع دریافت معافیت دائم شود.
- مدارک پزشکی باید معتبر، خوانا و دارای مهر پزشک متخصص باشد.
- مراجعه به پزشکان غیرتأییدشده از سوی نظام وظیفه، قابل استناد نیست.
- در صورتی که بیماری چشم موقتی باشد (مثلاً عفونت یا التهاب شبکیه)، کمیسیون ممکن است معافیت موقت صادر کند.
مشاوره تخصصی برای معافیتهای پزشکی
بسیاری از مشمولان به دلیل ناآگاهی از جزئیات آییننامههای نظام وظیفه، فرصت استفاده از معافیت قانونی را از دست میدهند.
مشاوران و وکلای موسسه حقوقی افق روشن سرباز با بررسی دقیق مدارک پزشکی و سوابق درمانی شما، بهترین مسیر برای دریافت معافیت را مشخص میکنند.
خدمات موسسه شامل:
● مشاوره تخصصی تلفنی و حضوری
● بررسی مدارک و تشکیل پرونده
● پیگیری مراحل از طریق وکیل رسمی
● همراهی تا صدور رأی نهایی کمیسیون
سخن پایانی
دریافت معافیت پزشکی چشم فرآیندی دقیق و قانونی است که نیاز به آگاهی از ضوابط و مستندات معتبر دارد. هرگونه اشتباه در ارائه مدارک یا تأخیر در پیگیری مراحل میتواند باعث رد درخواست شود.
با استفاده از تجربه وکلای موسسه افق روشن سرباز، میتوانید با اطمینان و بدون استرس، وضعیت خدمتی خود را بهصورت قانونی تعیین کنید.
برای دریافت مشاوره و ارزیابی شرایط معافیت پزشکی چشم، با مشاوران موسسه حقوقی افق روشن سرباز تماس بگیرید یا از طریق وبسایت رسمی موسسه درخواست خود را ثبت نمایید.



