معنای تغییرات کلیدی در تیم امنیتی ترامپ؛ بحران داخلی یا چراغ سبز برای توافق با ایران؟
رسول سلیمی: تحولات اخیر در کابینه دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، به‌ویژه در پست‌های کلیدی مرتبط با سیاست خارجی، از جمله نمایندگی امور خاورمیانه، مشاور امنیت ملی، و نمایندگی کاخ سفید، توجه رسانه‌های آمریکایی را به خود جلب کرده است. این تغییرات، که همزمان با توقف مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا در رم رخ داده، در شرایطی حساس و در میانه تنش‌های منطقه‌ای، از جمله تحریم‌های جدید علیه ایران و اعدام یک متهم به جاسوسی برای اسرائیل، بازتاب گسترده‌ای داشته است.
چه آنکه تغییرات ناگهانی در کابینه ترامپ، به‌ویژه در پست‌های مرتبط با سیاست خاورمیانه، گمانه‌زنی‌هایی درباره تأثیر این جابه‌جایی‌ها بر دیپلماسی با ایران ایجاد کرده است. در همین راستا «رویترز» گزارش داد که برکناری مایکل والتز، مشاور امنیت ملی، و احتمال جایگزینی او با استیو ویتکاف، نماینده امور خاورمیانه، مهم‌ترین تحول کابینه است. ناظران سیاسی می گویند این تغییرات، که با فشارهای اسرائیل، تحریم‌های جدید، و تنش‌های داخلی در تیم ترامپ همزمان شده، می‌تواند مسیر مذاکرات را تغییر دهد.
افراد جابه‌جا یا برکنار شده چه کسانی بودند؟
مایکل والتز: برکناری از مشاور امنیت ملی
«رویترز» گزارش داد که دونالد ترامپ، در اولین تغییر عمده کابینه خود، مایکل والتز، مشاور امنیت ملی، را برکنار کرده و مارکو روبیو، وزیر خارجه، را به‌طور موقت جایگزین او کرده است. «نیویورک تایمز» نیز تأیید کرد که والتز، که از چهره‌های تندرو علیه ایران بود، به دلیل «مواضع بیش از حد جنگ‌طلبانه» و «ناکارآمدی» از سمت خود عزل شد. این رسانه افزود که والتز خواستار «نابودی کامل برنامه هسته‌ای ایران» بود، که با دیدگاه ترامپ برای دستیابی به توافق دیپلماتیک مغایرت داشت. «فاکس نیوز»هم تایید کرد که والتز پس از برکناری به‌عنوان سفیر ایالات متحده در سازمان ملل منصوب شده است، که نشان‌دهنده تلاش برای حفظ او در حلقه دیپلماتیک است.
گمانه‌زنی درباره جانشینان والتز
استیون میلر، معاون رئیس دفتر ترامپ و مشاور امنیت داخلی، به‌عنوان گزینه اصلی جانشینی والتز مطرح شده است. «اکسیوس» گزارش داد که میلر، که مغز متفکر سیاست‌های مهاجرتی ترامپ است، نزدیک به یک دهه با رئیس‌جمهور همکاری کرده و سخنرانی‌های کلیدی او را نوشته است. این رسانه افزود که حضور مستمر میلر در دولت‌های ترامپ، با توجه به روحیات وی، نادر است. سایر نامزدها شامل مایکل آنتون (Michael Anton)، مدیر برنامه‌ریزی سیاست کاخ سفید، سباستین گورکا (Sebastian Gorka)، مدیر ارشد مبارزه با تروریسم، و ریچارد گرنل (Richard Grenell)، فرستاده ویژه مأموریت‌های خاص، هستند. «تایمز آو هند» نیز گزارش داد که آنتون مورد حمایت جِی‌دی ونس، معاون رئیس‌جمهور، است
استیو ویتکاف: گزینه اصلی برای مشاور امنیت ملی
در همین راستا ناظران سیاسی معتقدند استیو ویتکاف، نماینده فعلی ترامپ در امور خاورمیانه، گزینه اصلی برای جایگزینی والتز به‌عنوان مشاور امنیت ملی است. «نیویورک تایمز» تأیید کرد که ویتکاف، که مذاکرات ایران را در مسقط و رم هدایت کرده، به دلیل «رویکرد عمل‌گرایانه» و «نزدیکی شخصی» به ترامپ، شانس بالایی برای این پست دارد. ویتکاف، که پیشینه‌ای در املاک و مستغلات دارد، به‌عنوان مذاکره‌کننده‌ای ماهر شناخته می‌شود. این جابه‌جایی نشان‌دهنده تمایل ترامپ به تقویت دیپلماسی در مقابل رویکردهای نظامی است.
مایکل آنتون: ادامه نقش در مذاکرات فنی
مایکل آنتون، مدیر برنامه‌ریزی سیاست وزارت خارجه، همچنان رهبری تیم فنی مذاکرات با ایران را بر عهده دارد. آنتون، که در دور اول دولت ترامپ در شورای امنیت ملی فعالیت داشت، به دلیل «تجربه و وفاداری به دستورکار ترامپ انتخاب شده است. «آسوشیتدپرس» نیز تأیید کرد که آنتون در مذاکرات مسقط حضور داشت و قرار است در دورهای بعدی نیز شرکت کند. این ثبات در تیم فنی نشان‌دهنده تمرکز ترامپ بر حفظ مذاکرات کارشناسی حتی با وجود تغییرات در سطح بالاتر است.
دلایل تغییرات در تیم ترامپ چیست؟
۱-ناهماهنگی در تیم امنیت ملی
کارشناسان می گویند برکناری والتز نتیجه «ناهماهنگی داخلی» در تیم امنیت ملی ترامپ بود. والتز، که از حامیان سیاست‌های جنگ‌طلبانه و نزدیک به اسرائیل بود، با اظهارات تند خود، مانند «نیاز به اقدام نظامی علیه ایران»، با استراتژی ترامپ برای دستیابی به توافق دیپلماتیک مغایرت داشت. در همین راستا «فاکس نیوز» گفت والتز پس از افشای اشتباه یک پیام در گروه چت محرمانه درباره حملات یمن، که به گزارش «تایمز آو اسرائیل» به اخراج او منجر شد، مورد انتقاد قرار گرفت.
۲-فشارهای داخلی و خارجی
از دیگر علل این تغییرات، فشارهای اسرائیل است که از سوی بنیامین نتانیاهو، بر سیاست خارجی ترامپ تأثیر گذاشته است. اسرائیل، که خواستار نابودی کامل برنامه هسته‌ای ایران است، والتز را به دلیل مواضع تندش علیه ایران حمایت می‌کرد، اما ترامپ به دلیل تمایل به دیپلماسی، او را کنار گذاشت. در همین راستا «جروزالم پست» گزارش داد که رون درمر، وزیر امور استراتژیک اسرائیل، در واشنگتن خواستار تشدید تحریم‌ها شد، که با اخراج والتز تضعیف شد. در داخل نیز فشارهای محافظه‌کاران تندرو، مانند تاکر کارلسون، که در «Middle East Eye» از اخراج دن کالدول، مشاور پنتاگون، به دلیل مخالفت با بمباران ایران خبر داد، نیز نقش داشت.
۳-تحریم‌های جدید و تنش‌ها
این در حالی است که «رویترز» گزارش داد که تحریم‌های جدید آمریکا علیه شبکه نفتی ایران در ۳۰ آوریل، که «شش نهاد و شش فرد» را هدف قرار داد، فضای مذاکرات را متشنج کرد. «آسوشیتدپرس» نیز نوشت که این تحریم‌ها، که با هدف فشار بر ایران اعمال شد، واکنش تند تهران را برانگیخت و به توقف مذاکرات کمک کرد. در همین راستا اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه کشورمان، گفت: «تحریم‌ها نشانه عدم حسن نیت آمریکا است.» این تحریم‌ها، که با اخراج والتز همزمان شد، نشان‌دهنده تلاش ترامپ برای حفظ فشار اقتصادی در کنار دیپلماسی است. «نیویورک تایمز» نیز گزارش داد که تغییرات کابینه، به‌ویژه تقویت نقش ویتکاف، می‌تواند به کاهش تنش‌های ناشی از تحریم‌ها کمک کند.
گمانه‌زنی‌ها درباره جانشینان و نقش استیون میلر
استیون میلر، که «اکسیوس» او را «مغز متفکر سیاست‌های مهاجرتی ترامپ» خواند، به‌عنوان گزینه اصلی جانشینی والتز مطرح است. میلر، که یهودی‌تبار و از معدود مقامات ثابت در هر دو دولت ترامپاست، به گفته «تایمز آو هند» به دلیل وفاداری به Trump و تجربه در سیاست‌گذاری مورد توجه است. «اکسیوس» افزود که میلر دستیار جرد کوشنر در دولت اول بود و سخنرانی‌های کلیدی ترامپ، از جمله در کنوانسیون ملی جمهوری‌خواهان ۲۰۱۶، را نوشت. با این حال، «بی‌بی‌سی» به نقل از جان بولتون، مشاور سابق امنیت ملی، هشدار داد که میلر «تجربه کافی» در مسائل سیاست خارجی ندارد.
علاوه بر میلر، نام‌هایی مانند استیو ویتکاف، مایکل آنتون، سباستین گورکا، و ریچارد گرنل مطرح شده‌اند. «پولیتیکو» در اول مه گزارش داد که ویتکاف، فرستاده ویژه خاورمیانه، به دلیل نقش در مذاکرات غزه و اوکراین گزینه احتمالی است، اما «تایمز آو اسرائیل» این ادعا را رد کرد. آنتون که مورد حمایت ونس است، تجربه سیاست‌گذاری در کاخ سفید دارد. گورکا و گرنل، که به ترتیب در مبارزه با تروریسم و مأموریت‌های ویژه فعالیت دارند، به دلیل وفاداری به ترامپ مورد توجه‌اند.
ارتباط تحولات کابینه ترامپ با مذاکرات ایران و آمریکا
برکناری والتز، که خواستار نابودی برنامه هسته‌ای ایران بود، با توقف مذاکرات رم همزمان شد، اما می‌تواند به نفع دیپلماسی باشد. والتز با دیدگاه‌های تند خود، مذاکرات را پیچیده کرده بود، و جایگزینی او با ویتکاف، که در مسقط پیشرفت‌هایی داشت، نشان‌دهنده تمایل ترامپ به توافق است. ویتکاف، با پیشینه غیرسیاسی و مهارت در مذاکره، در مسقط با عراقچی «فضای سازنده‌ای» ایجاد کرد. مذاکرات رم به دلیل «مشکلات لجستیکی» به تعویق افتاد، اما تغییرات کابینه نیز نقش داشت. «رویترز» نوشت که ایران مذاکرات را به «رفتار آمریکا»، از جمله تحریم‌ها و تغییرات در تیم ترامپ، مشروط کرد.
تحلیل ها نشان می دهد تحولات عمده در کابینه ترامپ با مذاکرات ایران و آمریکا ارتباط نزدیکی دارد. مایکل والتز، مشاور امنیت ملی، به دلیل مواضع تند و ناکارآمدی برکنار شد و مارکو روبیو به‌طور موقت جایگزین او شد، در حالی که والتز به‌عنوان سفیر سازمان ملل منصوب گردید. الکس وانگ، معاون والتز، نیز در معرض برکناری است، و استیو ویتکاف، نماینده خاورمیانه، گزینه اصلی برای مشاور امنیت ملی است. مایکل آنتون همچنان تیم فنی مذاکرات را هدایت می‌کند.
دلایل این تغییرات شامل ناهماهنگی داخلی، فشارهای اسرائیل، و تحریم‌های جدید است که فضای مذاکرات را متشنج کرد. اخراج والتز، که با توقف مذاکرات رم همزمان شد، می‌تواند به نفع دیپلماسی باشد، زیرا ویتکاف رویکردی عمل‌گرایانه دارد. با این حال، فشارهای اسرائیل و تنش‌های منطقه‌ای، چالش‌هایی ایجاد کرده است. این تغییرات فرصتی برای بازسازی تیم ترامپ و تقویت مذاکرات فراهم می‌کند، اما موفقیت به انسجام داخلی و مدیریت فشارهای خارجی بستگی دارد.
311213
