روشنفکری متعهدانه / ترویج هنر ملی در خانه پدری جلال

صدسال روشنفکری متعهدانه در ایران، هویت ملی و تعهد فرهنگی با حضور اعضای خانواده جلال، اساتید دانشگاه و هنرمندان مورد بررسی قرار گرفت و یک درخواست مهم از نهادهای متولی مطرح شد.

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، مراسم نکوداشت صدمین سالگرد تولد جلال آل احمد با عنوان «یکصدسال روشنفکری متعهدانه در ایران» روز دوم آذرماه در خانه تاریخی و پدری جلال برگزار شد.

در این برنامه، محبوبه کاظمی دولابی توسعه گر فرهنگی که خانه پدری جلال آل احمد را در دست مرمت و بهره‌برداری دارد، گفت: من سال‌ها کار فرهنگی انجام داده ام و هویت ملی مهمترین انگیزه من برای فعالیت در این خانه بوده است. چون وقتی فردی در یک بنای میراثی شروع به کار می‌کند؛ از توان، وقت، زندگی و مالش می‌گذارد بنابراین هدفی بالاتر از منافع اقتصادی دارد. اینجا وظیفه مسئولان و خانواده و تمام کسانی که مرتبط با این حوزه هستند؛ برای پیشبرد اهداف مشترک و نگه داشتن این میراث فرهنگی پررنگ می‌شود.

کاظمی افزود: میراث فرهنگی گذشته و تاریخ ماست. خوشبختانه وزارت میراث فرهنگی در نظر دارد تا انجمن خیریه میراث فرهنگی را راه اندازی کند که البته سال‌ها قبل قرار بود این اتفاق بیفتد. راه اندازی این خانه‌ها و مرمت و تغییر کاربری آنها جنبه اقتصادی ندارد. البته که جنبه اقتصادی موجب می‌شود تا این خانه‌ها ماندگار بمانند.

وی بیان کرد: امیدوارم با گرفتن مجوز موزه، خانه پدری جلال را به عنوان موزه افتتاح کرده و آثاری که به عنوان هویت ملی و منابع فرهنگی شناخته می‌شوند را جمع اوری کرد. همچنین امیدوارم در این خانه بتوانیم برنامه‌های فرهنگی و هنری را به صورت منسجم داشته باشیم.

وی افزود: ما به حمایت حداکثری مسئولان به خصوص شهرداری منطقه نیاز داریم چون تنها بحث مرمت و کاربری خانه مطرح نیست. باید این محل، شرایط مناسبی برای رفت و آمد داشته باشد. نمی‌توان گفت این خانه را مرمت و بهره برداری کرده و کاری به بیرون از آن نداریم. شب‌ها وقتی خانه و مغازه‌ها بسته می‌شود؛ نور و امنیت کم رنگ است. بنابراین باید شهرداری به کمک بیاید تا بتوانیم خیابان را به خیابان هنر تبدیل کنیم. من این طرح را به شهرداری داده ام تا از هنر و هنرمندان استفاده کنیم و کوچه را برای عبور و مرور گردشگران جذاب کنیم. چون هر چه اینجا زیباتر شود و امنیت آن هم بالاتر می‌رود.

این توسعه گر فرهنگی با بیان اینکه نیازمند تسهیلگری هستیم گفت: ما می‌خواهیم بروکراسی‌های اداری کوتاه‌تر شود تا بتوانیم با گرفتن مجوزهای لازم کارهای این خانه را سریع‌تر انجام دهیم.

وی همچنین از مسئولان کشوری، وزارت میراث فرهنگی، شهرداری، وزارت ارشاد و خانواده جلال آل احمد درخواست کرد تا به این خانه برای تبدیل شدن به یک مکان فرهنگی و هنری کمک کنند.

در پی این درخواست، دانایی خواهرزاده جلال گفت: طوماری را امضا کرده و از مسئولان درخواست‌هایمان را می‌خواهیم و به امضای اعضای خانواده جلال می‌رسانیم.

درباره جلال شفاف سازی می‌کنیم

محمد حسین دانایی سپس در ادامه گفت: لایه‌های غیر اصیل این خانه را پوشانده بود و همکاران خانم کاظمی تلاش کردند تا این لایه‌ها را بردارند و بنا به اصل خودش برگردد. درباره جلال هم چنین اتفاقی افتاده هر کسی با هر هدفی که خواسته از جلال یک شخصیتی ساخته که با واقعیت منطبق نیست. ما سعی می‌کنیم با کمک اعضای خانواده و جمع آوری اسناد و مدارک غبار روبی کنیم و لایه‌های اضافی را برداشته و به سمت شفاف سازی برویم.

وی گلایه کاظمی را درباره همکاری نکردن متولیان به جا دانست گفت: حق با خانم دکتر هست که گلایه دارد. ۱۲ سال پیش آقا مهدی آل احمد این خانه را در اختیار سازمان میراث فرهنگی وقت گذاشت آن زمان رنگ و لعابی به خانه زدند و مراسم رونمایی توسط آقای مشایی برگزار شد ولی بعد از دو روز همه چیز تمام شد و انگار نه انگار قرار بوده در این خانه اتفاقاتی بیفتد. گذشت تا زمانی که خانم کاظمی آمد و این خانه را احیا کرد. ما به او کمک می‌کنیم و آمادگی همکاری داریم تا فریادها را به گوش مسئولان برسانیم.

تجربه واگذاری بناها به بخش خصوصی موفق بود

مهدی حمزه‌نژاد رئیس دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه علوم و صنعت و مشاور طرح مرمت و احیای خانه پدری جلال نیز درباره مرمت و احیا و روند بهسازی این خانه براساس مطالعات گذشته سخنرانی کرد و گفت: خانه پدری جلال دوره تحول معماری ایرانی را پشت سر گذاشته و ریشه‌های سنتی دارد. ریشه‌های اولیه بنا براساس نقشه‌های سال ۱۲۷۰ به نام حاج علی بزاز بوده است و این خانه به قدری اهمیت داشته که به اسم او ثبت شده است.

وی گفت: حدود ۴۰ سال بعد تحول اساسی در خانه شکل گرفت به نحوی که الان می‌بینیم ضلع شمالی و جنوبی خانه اختلاف زیادی دارد. این بنا براساس توصیه‌ای که شد به سال ۱۳۱۰ برگشت و الحاقاتی که در آن شده بود را حذف کردیم. چون لایه قدیمی تر، اصیل بود. اجزایی مانند آب انبار، سرداب، بادگیر کوچک که می‌توان در ضلع جنوبی دید و قسمت‌هایی که برای قبل از سال ۱۳۱۰ هستند بخش‌های ارزشمند این خانه به شمار می‌آید.

صالح آبادی از شهرداری منطقه نیز در این برنامه حضور پیدا کرد و ضمن اعلام آمادگی برای همکاری با خانه پدری جلال گفت: معماری و ادبیات هر ملتی تجلی باورهای آن جامعه است. افرادی هستند که اگرچه به حوزه هنر اهمیت می‌دهند اما شاید مشغولیت آنها باعث نشود؛ قدم بزرگی را بردارند.

وی گفت: در برخی از محلات، تجربه واگذاری کار را به مردم داشتیم که موفق بوده است. یکی از آنها بوستان حسابی هست که با همکاری انجمن سنگلج، در آنجا پنجشنبه بازار بانوان محلی و شب‌های سنگلج برگزار می‌شود. تجربه دیگر در محله چال میدان است که فضای بی دفاع شهری در اختیار مجموعه‌ای داده شده که در آنجا با کاربری گلخانه، برای تعدادی از معلولان، کارآفرینی شده است.

در این برنامه تعدادی از اعضای خانواده جلال آل احمد حضور پیدا کرده بودند و از روند مرمت و بازسازی انجام گرفته تا کنون ابراز رضایت کردند و همچنین به بیان خاطراتی که از این خانه داشته اند پرداختند.

سپس الله دادیان یکی از هنرمندان همراه با آواز سنتی و سنتورنوازی، خطی را به صورت بداهه نقاشی کرد.

محمد علی صالحی طالقانی هنرمند نویسنده شاعر و خطاط و رایزن اسبق ایران در کشورهایی از جمله لیبی، یمن و ژاپن قطعه شعری که سروده بود را در قالب تابلو خط به خانه پدری جلال اهدا کرد.

245245